Podczas obowiązującego w Polsce w ostatnich latach stanu epidemii ustawodawca zdecydował się na zawieszenie, odroczenie lub przedłużenie wielu terminów ustawowych. Przypomnijmy jednak, że od 16 maja br. stan epidemii w naszym kraju został zastąpiony stanem zagrożenia epidemicznego. Nie oznacza to jednak utraty mocy przepisów wprowadzonych w ustawie covidowej z dnia 2 marca 2020 r. Dotyczy to m.in. zgłoszenia płatności na rachunek spoza tzw. białej listy, na co wciąż mamy 14 dni.

Biała lista to wykaz podmiotów zarejestrowanych jako podatnicy VAT, prowadzony przez szefa KAS. Rejestr funkcjonujący od 2019 r. ma na celu dokonywanie łatwiejszej i skuteczniejszej weryfikacji kontrahentów. Poza czynnymi podatnikami VAT na białej liście znajdują się także firmy niezarejestrowane, wykreślone i przywrócone do rejestru VAT.

Solidarna odpowiedzialność nabywcy towarów i usług oraz jego kontrahenta

Zgodnie z treścią art. 117ba § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, podatnik VAT, na rzecz którego dokonano dostawy towarów lub świadczenia usług, odpowiada solidarnie całym swoim majątkiem wraz z dostawcą towarów lub usługodawcą zarejestrowanym na potrzeby podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny za jego zaległości podatkowe w części podatku od towarów i usług proporcjonalnie przypadającej na tę dostawę towarów lub to świadczenie usług.  Zapłata należności za dostawę towarów lub świadczenie usług musi zostać w takim przypadku potwierdzona fakturą oraz dokonana przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu na białej liście.

Jeżeli dodatkowo podatnik ten, na podstawie umowy z dostawcą, usługodawcą nabywcą lub usługobiorcą, jest zobowiązany do pobrania należności od nabywcy towarów lub usługobiorcy za potwierdzone fakturą dostawę towarów lub świadczenie usług oraz przekazania jej w całości albo części dostawcy towarów lub usługodawcy, odpowiada solidarnie całym swoim majątkiem wraz z dostawcą towarów lub usługodawcą za jego zaległości podatkowe w części podatku od towarów i usług proporcjonalnie przypadającej na tę należność. Warunkiem zastosowania solidarnej odpowiedzialności pozostaje dokonanie zapłaty tej należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu na białej liście.

Kiedy podatnik nie odpowiada solidarnie?

W art. 117ba § 3 przewidziano sytuacje, które pozwalają podatnikowi uwolnić się od odpowiedzialności solidarnej. Będzie mieć to miejsce w szczególności wtedy, gdy dokona on zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu na białej liście, a przy pierwszej zapłacie należności przelewem na ten rachunek złoży zawiadomienie do naczelnika urzędu skarbowego. Zawiadomienie składa się w terminie 7 dni od dnia zlecenia przelewu.

Podatnik nie będzie odpowiadał solidarnie również wtedy, gdy m.in. dokona zapłaty należności z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności lub jeżeli zapłata należności wynika z faktury dokumentującej czynności z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów, importu usług lub dostawy towarów rozliczanej przez nabywcę.

Zgłoszenie płatności na rachunek spoza białej listy nadal w terminie 14 dni

Mimo że art. 117ba § 3 wskazuje jednoznacznie na termin 7-dniowy, w tym przypadku musimy odwołać się jednak do przepisów ustawy covidowej, a dokładniej art. 15zzn. Zgodnie z jego treścią w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii ogłoszonych w związku z COVID-19, termin na złożenie zawiadomienia, o którym mowa w art. 117ba § 3  ordynacji podatkowej przedłuża się do 14 dni od dnia zlecenia przelewu. Dłuższe terminy stosujemy zatem w tym przypadku nie tylko w okresie obowiązywania stanu epidemii, ale i stanu zagrożenia epidemicznego. Dopiero po ich odwołaniu zgłoszenie zawiadomienia ponownie będzie musiało nastąpić w ciągu 7 dni od dnia zlecenia przelewu. Zalecamy dlatego, aby uważnie śledzić bieżące informacje o sytuacji w państwie oraz zmieniających się przepisach, aby nie narazić się na ryzyko uchybienia ważnemu terminowi.