Jak ustawa o podatku od towarów i usług reguluje eksport towarów?

Eksport towarów, polegający na transferze różnego rodzaju dóbr odgrywa ogromną rolę w rozwoju gospodarki każdego kraju. Dzięki nawiązywanym współpracom międzynarodowym wielu naszych przedsiębiorców może eksportować swoje towary poza granice RP, na rynki europejskie lub międzynarodowe. Nie są to jednak zdarzenia prawnie obojętne, dlatego też każde z przedsiębiorstw decydujące się na rozszerzenie swojej działalności powinno zwrócić szczególną uwagę na zasady prawidłowego rozliczania tego rodzaju transakcji.

Czym jest eksport towarów?

Definicja eksportu, jak i regulacje dotyczące tego zagadnienia zostały określone w ustawie z 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 8, przez eksport towarów należy rozumieć dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez:

a) dostawcę lub na jego rzecz (eksport bezpośredni), lub

b) nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz (eksport pośredni)

Wyłączenia obejmują towary wywożone przez samego nabywcę do celów: wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych, turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych.

Wywóz towarów poza UE musi zostać potwierdzony przez właściwy organ celny.

Eksport towarów a obowiązek podatkowy

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub z chwilą otrzymania całości bądź części zapłaty. W określonych przez ustawę przypadkach może on powstać również z datą wystawienia faktury lub otrzymania całości, lub części dotacji bądź subwencji.

Pole tekstowe: Ważne: Podatnik chcący skorzystać ze stawki podatku wynoszącej 0% musi spełnić kilka warunków. Art. 41 ust. 6 wskazuje na posiadanie dokumentu potwierdzającego wywóz towarów poza UE. Podatnik jest zobowiązany do otrzymania takiego dokumentu przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej VAT za dany okres rozliczeniowy.

Dla eksportu towarów, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 8 lit. a (eksport bezpośredni) stawka podatku wynosi 0%. W przypadku eksportu dokonywanego przez rolników ryczałtowych stawka podatku wynosi 0% pod warunkiem, że prowadzą oni ewidencję określoną w art. 109 ust. 3.

Ważne: Podatnik chcący skorzystać ze stawki podatku wynoszącej 0% musi spełnić kilka warunków. Art. 41 ust. 6 wskazuje na posiadanie dokumentu potwierdzającego wywóz towarów poza UE. Podatnik jest zobowiązany do otrzymania takiego dokumentu przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej VAT za dany okres rozliczeniowy.

Dokument potwierdzający może występować w formie:

  • Dokumentu elektronicznego otrzymanego z systemu teleinformatycznego, służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych. Dopuszcza się także wydruk tego dokumentu, potwierdzony przez urząd celny.
  • Dokumentu elektronicznego pochodzącego z systemu teleinformatycznego, służącego do obsługi zgłoszeń wywozowych, otrzymanego poza tym systemem. Warunkiem jest w tym przypadku zapewnienie jego autentyczności.
  • Zgłoszenia wywozowego w formie papierowej, zgłoszonego poza systemem teleinformatycznym.

Jeśli podatnik nie spełni warunku określonego w ustępie 6, tj. obowiązku posiadania stosownego dokumentu, wtedy też nie wykazuje on tej dostawy w ewidencji za dany okres rozliczeniowy, a w okresie następnym, stosując stawkę 0%. Jeśli jednak również w tym czasie nie uzyska on dokumentu potwierdzającego, jest zobowiązany do zastosowania stawek właściwych dla dostawy towaru na terytorium kraju (stawka krajowa).

Podatnik może dokonać korekty, jeśli otrzymał dokument potwierdzający w terminie późniejszym niż wskazany powyżej. Korekta podatku krajowego VAT jest jednak możliwa tylko w rozliczeniu za okres, w którym podatnik uzyskał stosowny dokument.

Zaliczka na eksport a stawka 0%

Zaliczki na poczet przyszłych dostaw nie są rzadkością podczas eksportowania towarów poza granice RP. Jeśli podatnik otrzymał całość lub część zapłaty przed dokonaniem dostawy, może on zastosować stawkę podatku 0% tylko wtedy, gdy:

  • Wywóz towaru nastąpi w terminie 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzymał tę zapłatę oraz
  • Podatnik otrzymał w tym czasie dokument potwierdzający w jednej z dopuszczonych form.

Podobnie jak we wcześniejszym przypadku, jeśli podatnik nie spełni wskazanych warunków, będzie musiał doliczyć podatek VAT zgodnie ze stawką krajową.