Polski Ład 2.0. rozszerzył tak zwany negatywny katalog przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej zawarty w art. 14 ust. 3 ustawy o PIT o pkt 15. Zgodnie z treścią dodanego przepisu przychodami z pozarolniczej działalności gospodarczej nie są środki wskazane w art. 33b ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Mowa tu wyłącznie o środkach otrzymywanych przez Zakłady Aktywności Zawodowej (ZAZ) oraz Zakłady Pracy Chronionej (ZPCHR) od Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).

Treść art. 33b ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej wskazuje na „miesięczne środki w wysokości równej iloczynowi stanu zatrudnienia pracowników niepełnosprawnych dysponenta oraz 4% kwoty najniższego wynagrodzenia”, które na  wniosek dysponenta zakładowego funduszu aktywności albo funduszu rehabilitacji Fundusz jest zobowiązany przekazać w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku na wskazany rachunek bankowy.

Należy mieć na względzie, że każde tego typu zmiany wprowadzane przez ustawodawcę, które polegają na dodawaniu nowych zwolnień, wywołują dwojakie skutki w myśl zasady, że to, co nie jest przychodem, nie może być również kosztem. Z jednej strony rozszerzono zatem katalog przychodów niepodlegających opodatkowaniu, z kolei z drugiej wyłączono z rachunku koszty poniesione w związku z tym przychodem.

Mając na uwadze powyższe, dofinansowania z PFRON wciąż pozostają dla części firm przychodem do opodatkowania. Dotyczy to środków wypłacanych przez PFRON na rzecz pracodawców, którzy nie mają statusu ZAZ lub ZPCHR. Nadal należy traktować je dlatego jako podlegający opodatkowaniu przychód z pozarolniczej działalności, a wszystkie związane z nim wydatki – jako koszty. W pozostałych przypadkach, tj. w odniesieniu do firm, do których zastosowanie znajdzie art. 14 ust. 3 pkt 15 ustawy o PIT, otrzymanego dofinansowania nie zalicza się już do opodatkowanych przychodów. Kosztami uzyskania przychodu nie będą tym samym koszty związane z tym przychodem.

Od kiedy stosować nowe przepisy?

W odniesieniu do nowych przepisów trzeba zwrócić uwagę na moment ich wejścia w życie oraz rozpoczęcia stosowania. Polski Ład 2.0. wskazuje tu dwie daty. Pierwsza nakazuje stosować powyższe regulacje do przychodów uzyskanych od 10 marca 2022 r. Zgodnie z drugą, zmiany wchodzą w życie od dnia następującego po dniu ogłoszenia. Obowiązują więc od 16 czerwca 2022 r.

Stosowanie przepisów z uwzględnieniem przychodów uzyskanych w ubiegłych miesiącach oznacza dla pracodawców posiadających status ZAZ i ZPCHR konieczność dokonywania przeliczeń przychodów, kosztów i zaliczek na podatek dochodowy, począwszy od 10 marca br. Przychody podatkowe należy pomniejszyć o kwotę środków otrzymanych z Funduszu, o których mowa w art. 33b ust. 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej. Pomniejszenie kosztów podatkowych powinno z kolei zostać dokonane o kwotę wydatkowanych środków związanych z tymi przychodami.